ثبت شده توسط فاطمه محمد کریمی | ثبت: 2020-09-08 12:04:50.0 | ویرایش: 2022-11-21 15:52:39.0 | دسته بندی: 250k
سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور در راستای وظایف سازمانی، نقشه های زمین شناسی و گزارش های توصیفی مرتبط با نقشه ها را در مقیاس 250 هزارم تهیه نموده است. گزارش حاضر، خلاصه ای از گزارش نقشه زمين شناسي ورقه 1:250000 کاشان به منظور شناخت کلی از محدوده مطالعاتی می باشد. همچنین دریافت و خرید لایه های رقومی و رکوردهای اطلاعاتی تکمیلی این برگه از طریق سامانه فراداده و سرویس کاتالوگ به آدرس http://csw.ngdir.ir قابل دسترس است.
گزارش نقشه 1:250000 کاشان
این منطقه در شمال استان اصفهان قرار دارد که دارای طول جغرافیایی 51 تا 52 درجه و 30 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 33 تا 34 درجه شمالی می باشد و در پهنه ساختاری-رسوبی ایران مرکزی جای دارد.
چينه شناسی
واحد های سنگی متعلق به پرکامبرین و کامبرین زیرین شامل شیل همراه با ادخالهائی از سنگهای آتشفشانی بازیک (سازند کهر) می باشد که بر روی آن دولومیت خاکستری (سازند سلطانیه) بصورت پیوسته نشسته است. این واحدهای سنگی در باختر چیمه (جنوب خاوری آبیانه) رخنمون دارد.
واحدهای سنگی کامبرین، در قاعده شامل ماسه سنگ قرمز (سازند لالون) و بر روی آن دولومیت، سنگ آهک، شیل و ماسه سنگ (سازند میلا) قرار دارد که مرز پایینی و بالایی هر دو این سازندها ناپیوسته است.
بر روی سازند میلا و با یک ناپیوستگی ماسه سنگهای قرمز و خاکستری، دولومیت و سنگهای آتشفشانی پدیدار ساخته است که بر روی آنها نهشته های سنگ آهکی وابسته به دونین میانی - بالایی (سازند بهرام) است. این نهشته ها در جنوب خاوری قمصر رخنمون دارند. بر روی نهشته های سازند بهرام نهشته های دولومیت و سنگ آهکی دولومیتی فوزولین دار (سازند جمال) به صورت ناهمساز در جنوب باختری عباس آباد (کوه لامار) در دوره پرمین جای گرفته است.
در دوره تریاس، بخش میانی این واحد از دولومیتهای ستبر لایه تا توده¬ای، آجری تا زرد رنگ و گاهی قرمز تا خاکستری روشن پدیدار گشته است که برخی بخش های آن سیلیسی شده و دارای چرت می باشد و بیشترین برونزد آن در خاور قهرود و جنوب خاوری برزک قابل دیدن است که می تواند با سازند شتری برابر باشد.
در واحد تریاس بالایی شیل های تیره تا سیاهرنگ همراه با سنگ آهک¬های دولومیتی زرد تا خاکستری رنگ دارای مرجان وگاستروپود (سازند نایبند) است که مرز تحتانی تریاس با پرمین ناپیوسته و مرز فوقانی آن با ژوراسیک پیوسته است که بیشترین رخنمون در منطقه کاشان متعلق به تریاس است و تقریبا پراکندگی نهشته های تریاس در همه جا دیده می شود و فسیل شاخص این دوره سنگ آهک های حاوی آمونیت است.
در دوره ژوراسیک سازند شمشک به صورت همساز با توالی از شیل، ماسه سنگ با سنگ آهک حاوی آمونیت و کنگلومرا، ماسه سنگ و شیل بر روی سازند نایبند (دوره تریاس) قرار گرفته است. که بیشترین رخنمون در کوه میل امامزاده در مرکز و در جنوب آب سنجد می باشد.
رسوبات کرتاسه پایین با ماسه سنگ و کنگلومرا قرمز، سنگ آهک اربیتولین دار، شیل، سنگ آهک دانه درشت و ماسه سنگ به صورت ناهمساز آغاز می شود و بر روی آن رسوبات کرتاسه فوقانی به صورت پیوسته با توالی از سنگ آهک ارژیلی همراه با ادخالهایی از مارن، شیل آهکی با آمونیت و سنگ آهک های حاوی اینوسراموس قرار می¬گیرد. کرتاسه هم یکی از فعال¬ترین دوره های زمین شناسی منطقه کاشان است که به صورت پراکنده در چهار گوش کاشان رخنمون دارد. فسیل های مربوط به این دوره اربیتولین، آمونیت و دوکفه ای (اینوسراموس) می باشند.
دوره ائوسن پایینی بعد از کرتاسه با یک نبود رسوبی به صورت ناهمساز با کنگلومرا، مارن و سنگ آهک های نومولیت دار، سنگ آهک، شیل های ماسه ای و سنگ آهک توفی و ایگنمبریت ریولیتی آغاز می شود. نهشته های ائوسن پایینی در شمال بیدشک به خوبی رخنمون دارند و واحدهایی از توف، گدازه و ایگنمبریت ریولیتی، کنگلومرا و ماسه سنگ تا ائوسن فوقانی گسترش دارند.
در دوره ائوسن میانی با مرز ناپیوسته با ائوسن پایینی توالی کنگلومرا، توف و ایگنمبریت ریولیتی و سنگ آهک نومولیت دار، بازالت اندزیتی پورفیری و گدازه و سنگ های آذرآواری آندزیتی با عدسی های آهکی، گدازه های آندزیتی غنی از سیلیس و توف با ترکیب شیمیایی متوسط آغاز می شود. در این واحد فعالیت ماگمایی با ترکیبی از سنگ های گابرو، مونزونیت، دیوریت، گرانودیوریت، گرانیت، اسلیت، ریولیت و دگرگونی حرارتی-مجاورتی، دایک های بازیک در خاور نیاسر مشاهده می کنیم. این رخنمون ها در راستای جنوب خاوری تا جنوب نطنز ادامه پیدا می کند فسیل شاخص نومولیت در سنگ آهک ها یافت می شود و مجددا بعد از یک ناهمسازی در بین 2 واحد توالی گدازه ریوداسیتی که به طور محلی برشی شده و سنگ های آذرآواری و ایگنمبریت ریوداسیتی و گدازه انیدریتی پیروکسن دار و انیدریت بازالتی پورفیری در نواحی کوه میل لاخر، گچو سنگ، جنبه و تا اسدآباد رخنمون پیدا کرده است.
در دوره ائوسن فوقانی همانطور که در بالا گفته شده از توف ریولیتی و توف کربناته گدازه داسیتی سیاهرنگ، برشهای آندزیتی به صورت ناپیوسته بر روی واحد ائوسن میانی قرار گرفته است که با پراکندگی بسیار کم در جنوب ولوگرد رخنمون پیدا کرده است.
دوره اولیگوسن- میوسن به 2 بخش تقسیم شده است که یک بخش گدازه، توف و ایگنمبریت ریولیتی و بخش دیگر رسوبات تخریبی شامل کنگلومرا - ماسه سنگ و مارن قرمز همراه با ادخالهایی از سنگ های آتشفشانی آندزیتی که باعث یک ناپیوستگی در این دوره شده است که حاکی از سازند قرمز پایینی است و بیشترین رخنمون در باختر و جنوب برزک پدید آمده است.
واحدهای جوانتر الیگوسن - میوسن مشتمل بر کنگلومرا، سنگ آهک، مارن و سنگ¬های آتشفشانی انیدریتی، ماسه سنگ و سنگ های که عمدتا انیدریتی و سنگ گچ و در نهایت گدازه آندزیتی می باشند که نشانگر سازند قم بوده است. نهشته های این دوره از شمال باختری (نیاسر) تا مرکز (کاه) رخنمون دارند. بعد از یک ناپیوستگی در واحد میوسن - پلیوسن توالی از کنگلومرا، ماسه سنگ و مارن و لایه بندی ضعیفی از کنگلومرا در سازند قرمز بالایی دیده می شود که این 2 واحد به خوبی تفکیک نشده است و در مرز تحتانی و فوقانی دوره میوسن-پلیوسن ناپیوستگی دیده می شود. در قسمت هایی از شهر اسفندان و ازران رخنمونی از سنگ های آتشفشانی داسیتی و ریوداسیتی و تراکی اندزیت و آلگومرا دیده می شود.
نهشته های کواترنر به طور ناهمساز ترکیبی از تراورتن و تپه های ماسه ای بر روی میوسن- پلیوسن می نشیند.
زمين شناسی اقتصادی
معدن باریت و دولومیت در اطراف کاشان به چشم می خورد، به دلیل وجود ماسه سنگ و سنگ آهک از وجود منابع قرضه بهره مند است.
