ثبت شده توسط صبا خدرزاده | ثبت: 2020-09-06 10:20:17.0 | ویرایش: 2022-11-22 14:49:31.0 | دسته بندی: 250k

خلاصه گزارش و نقشه 1:250،000 مریوان-بانه

سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور در راستای وظایف سازمانی، نقشه ‏های زمین‏ شناسی و گزارش‏های توصیفی مرتبط با نقشه ‏ها را در مقیاس 250 هزارم تهیه نموده است. گزارش حاضر، خلاصه‏ ای از گزارش نقشه زمين شناسي ورقه 1:250000 مریوان-بانه به منظور شناخت کلی از محدوده مطالعاتی می باشد. همچنین دریافت و خرید لایه های رقومی و رکوردهای اطلاعاتی تکمیلی این برگه از طریق سامانه فراداده و سرویس کاتالوگ به آدرس http://csw.ngdir.ir قابل دسترس است.

گزارش نقشه 1:250000 مريوان - بانه 

ورقة مریوان در بخش مياني از چهارگوش 1:250.000 مريوان – بانه، ميان طولهاي 35 تا 36 درجه خاوري و عرض 45 تا 46 درجه و 30 دقیقه شمالی جاي گرفته است. بخش وسيعي از اين محدوده در كشور عراق واقع بوده و مرز بين دو كشور ايران و عراق در بخشهاي جنوبی رودخانه آب سیروان و در شمال باختری رودخانه چومان و در ادامه بسوي جنوب خاور خط الرأس ارتفاعات بعنوان مرز دو كشور همسايه در نظر گرفته شده است. محدودة ورقة مریوان از ديدگاه تقسيم بندي هاي زمين ساختاري در زون ساختاري سنندج ـ سيرجان و زاگرس جاي گرفته است.

چینه شناسی

چهار گوش مریوان از سه بخش زاگرس چین خورده، زاگرس شمالی و کمربند دگرگونی مرکزی تشکیل شده است. 

قدیمی ترین واحد سنگی زاگرس چین خورده متشکل از سنگ آهک دلومیتی، سنگ آهک لایه ای، شیل با لایه های نازک گچ به سن تریاس می باشد. همبری فوقانی این واحد با ژوراسیک همساز می باشد و در مناطق روستای مران و جنوب روستای شیر وله رخنمون دارد .

واحد سنگی ژوراسیک متشکل شده از دولومیت بیتومین دار تیره، سنگ آهک دلومیتی خاکستری و شیل کربن دار می باشد. کنتاکت زیرین و فوقانی این واحد با تریاس و کرتاسه همساز می باشد. نهشته های ژوراسیک در مناطق شرق روستای لشگرگاه، شرق روستای مریوان برونزد دارد.

واحد سنگی کرتاسه زیرین و میانی متشکل از سنگ آهک نازک تا متوسط، بخش کربن دار، مارن می باشد، و واحد سنگی کرتاسه بالا متشکل از مارن، ماسه سنگ، کنگلومرای فیلیش گونه که به سن سنونین-ماستریشتین می باشد. مرز زیرین کرتاسه با تریاس پیوسته می باشد. رسوبات کرتاسه در مناطق روستای گیوان، روستای شیروله و  روستای سیجان رخنمون دارد.

قدیمی ترین واحد سنگی زاگرس شمالی در چهارگوش مریوان رسوبات سیلیسی شیمیایی و رادیولاریت، شیل، قرمز تا ارغوانی به سن ژوراسیک تا کامپانین کربناتها به صورت متناوب با نهشته های سیلیسی، سنگ آهک بیولوژیک لایه ای تا توده ای با رخساره پلاتیفرم و چین خورده می باشد. همبری فوقانی مزوزوئیک به صورت ناهمساز با پالئوسن میوسن می باشد. نهشته های مزوزوئیک در مناطق روستای بهرام آباد، کوه های سالان، روستای عباس آباد، شهرستان پاوه و پهنه گسلی سیروان رخنمون دارد. 

واحد سنگی پالئوسن ائوسن متشکل از سنگ آهک نومولیت دار، توف بلورین، شیل، شیل ماسه ای سنگهای آتشفشانی آندزیتی می باشد که با مرز زیرین خود (مزوزوئیک) و مرز بالایی (الیگومیوسن) ناپیوسته می باشد و در منطقه غرب روستای خاچک برونزد دارد. 

جوانترین واحد سنگی در زاگرس شمالی،  الیگوسن- میوسن می باشد که متشکل از کنگومرا، ماسه سنگ، کالیسرودایت، بخش رسی و مارن می باشد. کنتاکت زیرین این واحد به صورت ناهمساز با پالئوسن- ائوسن می باشد. نهشته های الیگومیوسن در مناطق زون زاگرس جنوب روستای اسکول پایین، شرق بهرام آباد رخنمون دارد. 

قدیمی ترین واحد سنگی کمربند دگرگونی مرکزی سنگ آهک با تداخل شیل و فیلیت، سنگ آهک کربوئیددار فیلیت، سنگهای دگرگونی، سنگهای آتشفشانی، آندزیتی به سن اردویسن- کربونیفر می باشد که همبری فوقانی آن با پرمین ناهمساز می باشد. رسوبات اردوسین- کربونیفر در مناطق کوه کترس کوه تبرسه، کوه برد ابراهیم رخنمون دارد. 

واحد سنگی پرمین متشکل از سنگ آهک دولومیتی قهوه ای، سنگ آهک فوزولین دار، افقهای بوکسیتی نازک می باشد. همبری تحتانی پرمین با اردوسین- کربونیفر و همبری فوقانی با کرتاسه - پالئوسن ناهمساز می باشد. نهشته های پرمین در مناطق جنوب ترخان آباد، شمال کوه تبرسه رخنمون دارد. 

واحد سنگی کرتاسه پالئوسن که دارای پراکندگی فراوانی از سنگها می باشد که شامل سنگ آهک اربیتولین دار، شیل و سنگهای آتشفشانی آندزیتی (به سن کرتاسه زیرین)، اسلیت، فیلیت، سنگ آهک متبلور، مرمر (به سن ائوسن) و گدازها و آذرآواری حد واسط زیر دریایی، بیومیکریت لایه ای متداخل با فیلیت (به سن کرتاسه بالا) سنگ های آذر آواری و آتشفشانی (به سن پالئوسن)، دگرگونی های درجه پایین بیشتر فیلیت با سنگ آهک رخساره فیلش گونه می باشد. رسوبات کرتاسه پالئوسن در مناطق روستای کوزکه، شمال کوه تبرسه، روستای تزین، روستای شورنی و اطراف مریوان رخنمون دارد.

جوانترین واحد سنگی کمربند دگرگونی مرکزی متشکل از آبرفت¬های جدید و قدیمی تراپسهای بالایی، بادزن، پادگانه های آبرفتی به سن کواترنری می باشد، رسوبات کواترنری در مناطق اطراف بانه، شمال روستای تزین، اطراف مریوان رخنمون دارد.

 چهارگوش مریوان همچنین شامل سنگهای زیر می باشد. 

1) سنگهای نفوذی که شامل سنگ های اولترابازیک (دونیت، پیروکسین، سرپانتین) گرانودیوریت بیوتیت دار به سن پالئوسن بالا و گابرو تا دیوریت به سن ائوسن بالا - الیگوسن زیرین می باشد که در مناطق  شمال رودخانه کلاس، جنوب غربی روستای مالک، روستای خجک کوه فلانجان، کوه بیازه رخنمون دارد. 

2) سنگهای دگرگونی مجاورتی که شامل اسلیت لکه دار، شیست های آندالوزیت دار، رخساره پیروکسن، هورنفلس می باشد که در مناطق اطراف روستای سالوک رخنمون دارد. 

زمین شناسی اقتصادی

در 70 كيلومتري شرق شهرستان مريوان در روستاي عبدالصمدي در بخش سرشيو بزرگترين معدن باريت ايران واقع شده است. معدن باريت Baso عبدالصمدي در سال 1380 كشف و در سال 1382 به ثبت رسيده و سالانه حداقل 30000 تن باريت از آن استخراج مي شود. باريت در صنايع لوله سازي چاههاي نفت و گاز، صنعت داروسازي و صنعت رنگرزي كاربرد زيادي دارد. از معادن مریوان می توان معدن آهن اسنه وه که بین مرز ایران وعراق در کوهی به نام کژان بین روستای اسنه وه وپینجوین قرار دارد که هنوز از آن بهره برداری نشده است. معدن گرانیت به رده بوک در روستای کانی میران موجود می باشد. از معادن دیگر مریوان می توان معدن باریت، آهک و سنگ مرمر و شن و ماسه نام برد. 

ضمائم پیوست
منطقه جغرافیایی محتوا
كردستان/ مريوان
نویسنده
1سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور